Sociale media en autisme

Vandaag maken sociale media een groot en belangrijk deel uit van het dagelijks leven van jongeren. Of je nu voor of tegen bent als ouder, het komt hoe dan ook op ieders pad. Ook jongeren met autisme vinden hun weg naar platforms zoals Instagram, Snapchat, TikTok, Discord of WhatsApp. Sociale media bieden hen nieuwe mogelijkheden om in contact te komen met anderen, maar brengen ook risico’s met zich mee. Ouders maken zich vaak, heel begrijpelijk, zorgen. 

Voordelen van sociale media

Laat mij eerst beginnen met voordelen van de online wereld die ik als begeleider ervaar. Voor veel jongeren met autisme is het moeilijk om een eerste contact te leggen in ‘real life’. Deze drempel is soms zo hoog, waardoor het hen in de weg staat om langdurige of diepgaande contacten op te bouwen. Sociale media kunnen dan een laagdrempelige manier zijn om te communiceren. Online contact verloopt vaak trager en voorspelbaarder dan ‘face to face’ gesprekken. Hierdoor hebben jongeren meer tijd om na te denken over hun antwoorden en kunnen ze communiceren op hun eigen tempo. Prikkels uit de omgeving spelen minder een rol en de subtiele gezichtsuitdrukkingen worden vervangen door emoji’s, die heel duidelijk de toon van de boodschap weergeven. 

Het is online ook veel gemakkelijker vrienden te vinden met dezelfde (specifieke) interesse. Het maakt dan helemaal niet uit of die persoon in de straat woont of aan de andere kant van de wereld. Ze kunnen elke dag praten over hun favoriete interesse, hobby of game.  

Nadelen van sociale media

Helaas zijn jongeren met autisme vaak (extra) kwetsbaar voor de risico’s van sociale media. Ze nemen soms taal letterlijk, herkennen moeilijk sarcasme of dubbelzinnigheden en hebben het niet altijd gemakkelijk met sociale regels. Hierdoor kunnen misverstanden ontstaan. Ook kunnen ze sneller slachtoffer worden van online pesterijen of manipulatie, zonder het meteen door te hebben. 

Het lastige aan zaken zoals online grensoverschrijdend gedrag, phishing of cyberpesten is dat je er als ouder of begeleider geen duidelijk zicht op hebt. Zo is het ook moeilijk om het probleem vast te nemen en aan te pakken.  

Als je als ouder probeert mee te stappen in de online wereld van je puber, vind je vaak meer opening om hierover in gesprek te gaan.

Er is geen éénduidig antwoord over hoe men hier moet mee omgaan. Ik merk wel dat als je als ouder probeert mee te stappen in de online wereld van je puber, je vaak meer opening vindt om hierover in gesprek te gaan.

Wanneer ik aan ouders vraag "Wat doet uw kind in zijn of haar vrije tijd", is het antwoord heel vaak "Hij zit op zijn gsm". Maar wat jongeren precies online doen maakt heel veel uit. Er is een groot verschil tussen een tactische game spelen, creatieve video’s op Youtube bekijken of chatten op Snapchat met vriendinnen. Net zoals er verschil is tussen trompet spelen, dans of voetbal. Als je naar sociale media-gebruik bij je kind vraagt, met dezelfde interesse zoals je naar een andere hobby zou vragen, krijgt je kind een gevoel van erkenning in plaats van een gevoel van afkeuring. De kans is dan ook groter dat jongeren erover gaan praten als ze in contact komen met zaken als cyberpesten of phishing.  

Het juiste evenwicht vinden is niet simpel en soms een lange zoektocht. Er is ook geen pasklaar antwoord, maar het feit dat je er samen wil instappen maakt al een groot verschil!

Meer weten?

Wil je weten hoe je sociale media-gebruik van je kind kunt opvolgen en beheren met behulp van apps voor ouderlijk toezicht? Lees onze blog met tips hier.